Pogromcy owiec, czyli zawody psów pasterskich

Pogromcy owiec, czyli zawody psów pasterskich

Pies pomagał człowiekowi od wieków w różnych dziedzinach życia. Bronił domostw, towarzyszył w polowaniach, pomagał w gospodarstwie i przy wypasie zwierząt. Dzisiaj, choć w dużo mniejszym stopniu, ale nadal istnieją miejsca, gdzie pies jest wykorzystywany do tego typu zadań. Jednocześnie od lat organizowane są zawody pasterskie, gdzie pasterze oraz pasjonaci mogą rywalizować między sobą i dzielić się swoim doświadczeniem.

Psy pasterskie

Psy pasterskie wykorzystywane były w pracy przy stadzie na całym świecie. Najbardziej popularne były jednak w Australii, Nowej Zelandii, Wielkiej Brytanii, Francji, Belgii, czy Szwajcarii. Lokalni pasterze selekcjonowali psy pod kątem użyteczności do tego rodzaju pracy, tworząc rasy przystosowane do warunków oraz potrzeb panujących w danym regionie.

Owczarki pomagały w pracy przy zwierzętach w różny sposób. Niektóre były selekcjonowane jako duże, samodzielne psy, które miały żyć razem z owcami i chronić je przed naturalnymi drapieżnikami grasującymi w danej okolicy. Inne mniejsze i zwinniejsze miały pomagać przede wszystkim w codziennych czynnościach związanych ze stadem. W tej grupie znajdziemy psy, które doskonale radzą sobie z kierowaniem stada i to właśnie one biorą udział w zawodach pasterskich.

  Pogromcy owiec, czyli zawody psów pasterskich

Zawody pasterskie

Pierwsze, udokumentowane zawody pasterskie odbyły się w 1867 roku w Nowej Zelandii. Lokalni pasterze rywalizowali ze sobą, by przekonać się, który pies najlepiej poradzi sobie z powierzonymi zadaniami. Był to również sposób na selekcję najlepszych czworonogów i możliwość zaprezentowania ich szerszej publiczności. Tak, jak dla wystawców wystawy, tak dla pasterzy zawody stały się ważną imprezą, na której mogli porównać psy i wymienić się doświadczeniami.

Testy i zawody psów pasterskich

Aby móc wystartować w zawodach pasterskich FCI, pies musi najpierw zaliczyć testy predyspozycji pasterskich, a następnie testy pracy. Dopiero wtedy może wystartować w trójstopniowych zawodach pasterskich. Oficjalnie testy i zawody dzielimy na:

  • NHAT – Testy Predyspozycji Pasterskich, dla wszystkich ras pasterskich,

  • HWT CS – Testy Pracy Psów Pasterskich w Stylu Angielskim, dla psów rasy Border Collie z zaliczonym NHAT,

  • HWT TS – Test Pracy Psów Pasterskich w Stylu Farmerskim, dla psów z zaliczonym NHAT z wyjątkiem Border Collie

  • IHT CS – Międzynarodowe Zawody Pasterskie w Stylu Angielskim, dla psów rasy Border Collie z zaliczonym HWT CS,

  • IHT TS – Międzynarodowe Zawody Pasterskie w Stylu Farmerskim, dla psów zaliczonym HWT CS z wyjątkiem Border Collie.

 

Ogólne zasady testów i zawodów pasterskich

Zadania na testach i zawodach różnią się od siebie, jednak są pewne ogólne zasady, których przewodnik i pies muszą przestrzegać. Przykładowe z nich:

  • Komendy przewodnik może wydawać przy pomocy głosu, gwizdka, gestami i/lub laską pasterską.

  • Przewodnik może dotknąć owce, ale nie może dotykać psa.

  • Pies nie może chwytać ani gryź owiec. Nie może być również agresywny wobec innych zwierząt i ludzi.

NHAT, czyli Test Predyspozycji Pasterskich

Cała przygoda z pasterstwem rozpoczyna się testem NHAT. Ma on na celu sprawdzenie naturalnych cechy pasterskich u ras owczarskich. Ocenie podlegają: zainteresowanie psa zwierzętami stadnymi, chęć współpracy z przewodnikiem, popęd do kontrolowania ruchu stadem, naturalne poszukiwanie punktu balansu naprzeciwko przewodnika w trakcie obcowania ze stadem. Test składa się z dwóch części i przeznaczonych jest dla czworonogów mających minimum 6 miesięcy. Pies nie musi być do niego specjalnie przygotowywany. Jest to test naturalnych predyspozycji, które powinny się ujawnić wraz z zaistniałą sytuacją.

 

Różnice pomiędzy stylem angielskim a farmerskim

Poczynając od testów pracy po same zawody pasterskie, istnieje podział na styl angielski przeznaczony dla psów rasy border collie i styl farmerski dla pozostałych ras pasterskich. Jeszcze parę lat temu styl angielski obejmował również australijskiego kelpie, jednak aktualnie startują one również w stylu farmerskim. Podział ten związany jest z charakterystyką pracy border collie, która różni się od innych owczarków.

Zadania, jakie muszę wykonać psy w poszczególnych stylach, również są inne. Podczas zawodów w stylu angielskim nazwanymi potocznie TRIAL pies ma za zadanie przyprowadzić stado owiec z dużej odległości, w międzyczasie przeprowadzając je przez parkour złożony z bramek. W stylu farmerskim pies ma zadania bardziej przypominające te, które spotykane są na farmie. W zależności od klasy będą to na przykład przeprowadzenie owiec przez wąski mostek, pilnowanie zabronionego obszaru, ochrona owiec przed pojazdami itd.

 

Rasy psów pasterskich dopuszczonych do Testów Predyspozycji Pasterskich NHAT

Co ciekawe do Testów Predyspozycji Pasterskich NHAT i dalej (po zaliczeniu testów pracy) dopuszczonych do zawodów pasterskich są rasy, które na pierwszy rzut oka nie kojarzą się nam z psami pasterskimi. Oprócz typowych pastuchów z grupy I FCI (owczarki i inne psy pasterskie) znajdziemy tu również Rottweilera, Samoyeda i Terriera Tybetańskiego. Okazuje się, że instynkt pasterski drzemie nie tylko w owczarkach.

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany.