Wyścigi psich zaprzęgów

Wyścigi psich zaprzęgów, czyli zima z psem na sportowo

Wyścigi psich zaprzęgów mają długoletnią tradycję. Na długo przed wynalezieniem skuterów śnieżnych to właśnie psy były główną siłą pociągową na Alasce czy Syberii. Bez nich historia mroźnych krajów północy wyglądałyby zupełnie inaczej.

Wyścigi psich zaprzęgów – historia

Pierwsze wyścigi psich zaprzęgów miały miejsce w Ameryce Północnej na początku XX wieku. W Europie zyskały popularność przede wszystkim w krajach skandynawskich mających doskonałe warunki dla uprawiania tego sportu. W Polsce wyścigi psich zaprzęgów organizowane są od 1991 roku, kiedy to miał miejsce pierwszy wyścig rozegrany w Szczypiornie. W tej chwili odbywają się również zawody rangi Mistrzostw i Pucharu Polski, a nasi zawodnicy mogą poszczycić się także wybitnymi sukcesami na imprezach międzynarodowych. Nad wszystkim czuwa Polski Związek Psich Zaprzęgów.

Psy w zaprzęgu

Psy w zaprzęgu mają swoje role – na czele każdego zaprzęgu biegnie lider, czyli pies, który ma największy posłuch w stadzie i który jest posłuszny maszerowi. Następnie biegnie tzw. swing, czyli pies, który w przyszłości może zostać liderem. Pozostała część zespołu to tzw. team. Psy tuż przed saniami określane są jako wheel. Do tej roli wybiera się najsilniejsze psy, które przejmują na siebie największe obciążenie.

Sposoby zaprzęgania psów do sań

Mamy 3 sposoby, w jaki psy przypinane są do sań:

– tandem pojedynczy, gdzie psy zaprzęgnięte są do sań w jednym rzędzie,

– tandem podwójny, gdzie psy zaprzęgnięte są do sań parami,

– wachlarz, gdzie każdego psa łączy osobna linka różnej długości bezpośrednio połączona z saniami.

Rasy wykorzystywane w wyścigach psich zaprzęgów

Poza oficjalnymi rasami zaprzęgowymi takimi, jak Siberian Husky, Alaskan Malamut, Samojed, Psy Grenlandzkie, Kanadyjskie Psy Eskimosów (rasa nieuznana przez FCI) dużą popularnością zwłaszcza w wyścigach sprinterkich cieszą się Alaskan Husky (mieszanka Husky, psów myśliwskich, chartów) Eurodogi (mieszanka ras myśliwskich zazwyczaj Wyżła Niemieckiego, Pointera i Alaskan Husky) i Greystery (mieszanka Greyhounda i Wyżła Niemieckiego).

Wyścigi psich zaprzęgów – podział na klasy

W warunkach śnieżnych mamy podział zawodników zarówno na klasy związane z ilością psów w zaprzęgu (oznaczenie literowe), jak i ze względu na rasę psów tworzących zaprzęg (oznaczenie liczbowe).

Wyścigi sprinterskie – klasy

W wyścigach sprinterskich są to:

• klasa N (nielimitowana), co najmniej 11 psów w pierwszym etapie wyścigu i co najmniej 10 psów w następnych etapach,

• klasa O, maksymalnie 10 psów, co najmniej 9 psów w pierwszym etapie wyścigu i 8 w następnych,

• klasa A, maksymalnie 8 psów, co najmniej 7 w pierwszym etapie wyścigu i co najmniej 6 w następnych,

• klasa B, maksymalnie 6 psów, co najmniej 5 psów w pierwszym etapie wyścigu i co najmniej 4 w kolejnych

• klasa C, maksymalnie 4 psy, co najmniej 3 psy w pierwszym etapie wyścigu i co najmniej 2 w następnych,

• klasa D 2 psy w zaprzęgu.

Dodatkowo w klasach B, C i D psy podzielone są ze względu na rasy według następujących kategorii:

• 0 – wszystkie psy niezależnie od rasy,

• 1 – zaprzęg złożony z psów posiadających rodowód FCI lub organizacji współpracujących jak np. American Kennel Club i należących do ras: Siberian Husky, Alaskan Malamut, Samojed, Psy Grenlandzkie, Kanadyjskie Psy Eskimosów,

• 2 – zaprzęg złożony z psów posiadających rodowód FCI lub organizacji współpracujących jak np. American Kennel Club i należących do ras: Alaskan Malamut, Samojed, Psy Grenlandzkie, Kanadyjskie Psy Eskimosów.

Wymagania odnośnie do maszera

Wiek, od jakiego może startować maszer (osoba kierująca zaprzęgiem) w wyścigach psich zaprzęgów to:

• 11 lat w klasie D,

• 14 lat w klasie C,

• 16 lat w klasie B,

• 18 lat w klasie A, O, N.

Długości tras w zależności od klasy

Długości tras w poszczególnych klasach:

• klasa nielimitowana dystans 20-30 km,

• klasy o liczbie psów 8-10 dystans 14-18 km,

• klasa 6 psów, dystans 10-14 km,

• klasa 4 psów, dystans 6-10 km,

• klasa 2 psów dystans 4-6 km.

Wyścigi średniodystansowe – klasy

W wyścigach średniodystansowych są to:

• 4 psy w pierwszym etapie i co najmniej 3 w pozostałych etapach w wyścigach rozgrywanych w formie popularyzatorskiej,

• co najmniej 4 i maksymalnie 6 psów przez wszystkie etapy wyścigu,

• co najmniej 7 i maksymalnie 12 psów przez wszystkie etapy wyścigu.

Wyścigi długodystansowe – klasy

W wyścigach długodystansowych są to:

• klasa nielimitowana: co najmniej 9 psów w pierwszym etapie wyścigu i minimalnie 8 w kolejnych,

• klasa limitowana: co najmniej 7 psów i maksymalnie 8 w pierwszym etapie wyścigu, co najmniej 6 w kolejnych.

Zarówno w wyścigach średnio, jak i długodystansowych, które odbywają się w formule powyżej 2 etapów, maszer może wymienić 2 psy w trakcie trwania wyścigu.

Aby wziąć udział w wyścigach średnio i długodystansowych, zawodnik musi mieć ukończone 18 lat.

Słynne wyścigi psich zaprzęgów na świecie

To przede wszystkim wyścig Iditarod Trail Sled Dog Race rozgrywany na Alasce. Zawodnicy startują w Anchorage i pokonują ok.1850 km, by dotrzeć do miasteczka Nome. Innym słynnym wyścigiem psich zaprzęgów jest Yukon Quest odbywający się również na Alasce. Trasa wynosi 1000 mil (1609 km). Rozpoczyna się w Fairbanks na Alasce i kończy na Whitehorse w Kanadzie.