Jämthund jest szwedzką rasą psów myśliwskich wykorzystywaną do polowania na duże zwierzęta takie jak łosie, dziki a nawet niedźwiedzie i rysie. Oficjalnie rasa ta należy do grupy V FCI, czyli szpicy i psów pierwotnych. Znana i ceniona w krajach skandynawskich, jest niezwykle rzadka w pozostałych częściach świata.
Jämthund – historia
Mimo że jämthund oficjalnie został uznany jako osobna rasa w 1946 roku, to jednak historia tego dzielnego psa myśliwskiego sięga daleko wstecz. Sama nazwa jämthund pochodzi od jednego z najsurowszych klimatycznie obszarów Szwecji – Jamtland. Przez wiele lat na wystawach psów rasowych, psy te były klasyfikowane razem z innymi nordyckimi szpicami, jak elkhundy, czy grahundy. To doprowadziło prawie do wyginięcia psa starego typu, większego od pozostałych psów w tej grupie, jakim był jämthund.
Na szczęście Aksel Lindstrom dostrzegał różnicę pomiędzy większymi szarymi szpicami, które nadal były hodowane w najsurowszych obszarach Szwecji, głównie przez aktywnych myśliwych, którzy nade wszystko cenili sobie użytkowość swoich psów i tym samym zachowali czystość tamtejszych linii, a nieco mniejszymi i zdecydowanie bardziej popularnymi i częściej pojawiającymi się na wystawach elkhoundami. To skłoniło go do poruszenia tematu potrzeby ratowania zanikającej rasy na łamach ówczesnej prasy.
Początkowo jego artykuły spotkały się z dużym sprzeciwem i oskarżeniami o niezrozumienie tematu, jednak uzyskawszy poparcie również u hrabiego Bjorna von Rasen cieszącego się dużym szacunkiem oraz mającego duże zdolności dyplomatyczne, udało się skłonić świat kynologiczny do podjęcia kroków mających na celu rozdzielenie ras i nadanie jämthundowi pełnych praw w 1946 roku.
Obecnie jämthundy cieszą się uznaniem w rodzimej Szwecji, a także w innych krajach skandynawskich, natomiast w pozostałej części świata są mało znane. Rasa ta podlega próbą pracy w krajach nordyckich (Szwecji, Norwegii i Finlandii).
Jämthund – wygląd
Jämthundy to duże, mocne, ale zwinne szpice, których sylwetka wpisuje się w prostokąt. Psy osiągają 57-65 cm wzrostu, suki są nieco niższe i ich wzrost waha się między 52 a 60 cm w kłębie. Głowa jämthundów jest sucha i wydłużona. Oczy są lekko owalnego kształtu, w kolorze brązowym o bystrym, ale łagodnym spojrzeniu.
Uszy są wysoko osadzone, stojące, o długości przekraczającej nieznacznie szerokość u nasady. Szpiczaste. Charakterystyczną cechą jest także obfite owłosienie wewnątrz ucha. Szyja jämthundów jest długa i wysoko noszona. Tułów jest mocny, a linia górna lekko opada od kłębu do zadu. Zad jest szeroki i nieznacznie opadający.
Ogon jämthundów jest średniej długości, wysoko osadzony i obficie owłosiony, chociaż włos nie tworzy piór. Kończyny przednie są mocne, a łopatka długa i skośna. Kończyny tylne są równoległe i dobrze umięśnione. Jämthundy poruszają się z dużą swobodą i z dobrym wykrokiem.
Sierść jämthundow jest gładka na głowie i przodzie kończyn, dłuższa na szyi, klatce piersiowej, ogonie oraz z tyłu kończyn i ud. Włos okrywowy jest przylegający, chociaż nie leży zupełnie płasko. Krótki podszerstek jest miękki i jasny. Maść jämthundów to odcienie maści szarej od jaśniejszej do ciemniejszej. Na bokach kufy, policzkach, podgardlu, klatce piersiowej, brzuchu, kończynach oraz pod ogonem występują charakterystyczne, jasnoszare lub kremowe znaczenia.
Jämthund – charakter
Jämthundy jako psy myśliwskie mają za zadanie wytropić, a następnie zatrzymać do czasu przyjścia myśliwego duże zwierzęta takie jak łoś, ryś, dzik czy niedźwiedź. Aby spełnić to zadanie, rasa ta musi być samodzielna, nieustraszona, wytrzymała, nieustępliwa, pewna siebie, odważna, ale także zrównoważona i spokojna. Musi być zdolna do pracy przez kilka godzin, z dala od przewodnika, niezależnie od warunków oraz charakteryzować się dobrą orientacją w terenie.
W kontakcie z innymi psami jämthundy mogą być dominujące, bywają także uparte a pozostawione same sobie przez wiele godzin oraz bez odpowiedniej ilości ruchu mogą mieć niszczycielskie skłonności. Mają także silny instynkt łowiecki oraz stróżujący.
Jämthund – zdrowie
Psy te cieszą się ogólnie bardzo dobrym zdrowiem jednak w tej rasie mogą zdarzać się przypadki chorób o podłożu genetycznym na przykład dysplazja stawów biodrowych i/lub łokciowych, choroby oczu, a szczególnie PRA, czyli postępujący zanik siatkówki.
Z racji pochodzenia jämthund są idealnie przystosowane do bardzo trudnych, surowych warunków, jakie panują w krajach skandynawskich.
Jämthund – pielęgnacja
Jämthundy nie wymagają szczególnych zabiegów pielęgnacyjnych jednakże dwa razy w roku rasa ta obficie linieje i wymaga intensywnego wyczesywania.
Jämthund – dla kogo?
Jämthundy to zdecydowanie rasa dla doświadczonego przewodnika. Wymaga dużej ilości ruchu oraz odpowiedniego wychowania. Ze względu na przystosowanie do niskich temperatur może nie najlepiej znosić upały. Będzie też męczyła się w bloku i zdecydowanie lepiej odnajdzie się w domu, poza miastem.